Światowy Dzień Modlitwy, wcześniej nazywany Światowym Dniem Modlitwy Kobiet, jest to ruch ekumeniczny, który powstał z inicjatywy kobiet w USA i Kanadzie pod koniec XIX wieku. Obecnie rozwija się w ponad 170 krajach. Uczestniczą w nim chrześcijanki różnych wyznań - ewangelickich, katolickich, prawosławnych, starokatolickich i innych. Celem tego ruchu jest ekumenia - wspólna modlitwa i działanie na rzecz pojednania chrześcijan oraz niesienie pomocy duchowej i materialnej ludziom potrzebującym. Wspiera przede wszystkim inicjatywy zmierzające do poprawy ekonomicznej i społecznej sytuacji kobiet na całym świecie. Działalność tego ruchu uzewnętrznia się szczególnie przez obchodzenie Światowego Dnia Modlitwy w pierwszy piątek marca, w którym organizowane są na całym świecie ekumeniczne nabożeństwa prowadzone przez kobiety.

Historia

Wspólną modlitwę kobiet w intencji biednych, bezrobotnych, pokrzywdzonych na skutek wojny domowej w Ameryce Północnej i napływu biednych emigrantów z Europy i Azji, zainicjowała w 1887 roku Mary Ellen James (czyt. Mery Elen Dżejms) z Kościoła Prezbiteriańskiego.

W roku 1890 dwie członkinie Kościoła Baptystów: Helen Barret Montgomery i Lucy Peabody - wezwały do obchodzenia Dnia Modlitwy w intencji misji zagranicznych. Początkowo obie grupy modlitewne gromadziły się osobno, jedna w styczniu, druga w listopadzie, każdego roku. W 1920 roku, w pierwszy piątek Wielkiego Postu, zorganizowano pierwsze wspólne nabożeństwo.

Po 1922 roku idea ta rozprzestrzeniła się na inne kraje anglojęzyczne. W 1927 roku obchodzono już Światowy Dzień Modlitwy Kobiet. Liturgię nabożeństwa rokrocznie opracowywały kobiety z USA. W roku 1930 po raz pierwszy nabożeństwo przygotowała kobieta spoza Stanów Zjednoczonych, Helen Kim z Korei i od tego czasu liturgię przygotowują kolejno chrześcijanki z różnych krajów.

Od 1968 roku Światowy Dzień Modlitwy obchodzony jest na całym świecie w pierwszy piątek marca.

Liturgię nabożeństwa w roku 1982 ułożyły kobiety z Irlandii, które dołączyły wymowny symbol modlitewny w postaci krzyża celtyckiego z kołem. Na konferencji Międzynarodowego Komitetu w 1982 roku w Tutzing w RFN, został on uznany za symbol Światowego Dnia Modlitwy Kobiet.

Struktura

W związku z szybkim rozprzestrzenianiem się ruchu ŚDM, który w 1961 roku obejmował już 145 krajów, zaistniała potrzeba utworzenia struktur organizacyjnych do koordynowania jego działalności. W 1967 roku na spotkaniu kobiet z różnych krajów w Anderson (USA) postanowiono powołać Komitet Międzynarodowy. Na pierwszej światowej konferencji, która odbyła się w 1968 roku w Szwecji, uformował się skład Międzynarodowego Komitetu ŚDM. Na tym spotkaniu podjęto decyzję, że światowe konferencje z udziałem przedstawicielek z wszystkich Krajowych Komitetów odbywać się będą co 4 lata oraz ustalono stały dzień nabożeństw tj. pierwszy piątek marca.

Podczas każdej konferencji wybierany jest nowy skład Międzynarodo-wego Komitetu ŚDM, w którym reprezentowane są wszystkie regiony, ustalane są tematy i autorki liturgii na najbliższe 4 lata.

W konferencji w Tajlandii w roku 1970 po raz pierwszy wzięły udział kobiety z Kościoła katolickiego.

Strukturalnie ŚDMK podzielony był na 8 regionów: Afryka, Azja, Karaiby, Ameryka Północna, Ameryka Łacińska, Bliski Wschód, Europa, Wyspy Pacyfiku. Obecnie jest 7 regionów, gdyż na X Walnym Zgromadzeniu ŚDM odbywającym się w 2003 roku w Wielkiej Brytanii podjęto decyzję o połączeniu regionu Ameryki Północnej i Wysp Karaibskich. Na tym ostatnim Zgromadzeniu wybrano Międzynarodowy Komitet ŚDM na lata 2003-2007. Jego przewodniczącą została Sylvia Lisk Vanhaverbeke z Kanady. Jako przedstawicielki Europy wybrane zostały: Inge-Lise Lollike z Danii oraz Ewa Walter z Polski. Pomiędzy konferencjami za sprawy Światowego Dnia Modlitwy Kobiet odpowiedzialny jest Komitet Wykonawczy z siedzibą w Nowym Jorku, składający się z przedstawicielek 7 regionów świata, reprezentujących trzy największe tradycje chrześcijańskie: protestancką, prawosławną i katolicką.

Liturgia

Liturgia nabożeństwa ŚDM jest Liturgią Słowa. Zawiera modlitwy, pieśni, czytania i rozważania biblijne. Układana jest według schematu wskazującego na niezbędne elementy, które powinny znaleźć się w tekście, tj. dziękczynienie i uwielbienie Boga, prośba o przebaczenie win i zaniedbań, modlitwa przyczynna, uwzględniająca aktualne potrzeby wynikające z różnych trudnych sytuacji i problemów. Treść tych wypowiedzi odzwierciedla zwykle uwarunkowania kraju, w którym żyją autorki liturgii.

Temat na dany rok ustalany jest na Zgromadzeniu Ogólnym ŚDM, a jego opracowaniem, rozwinięciem, wyborem tekstów Pisma Św. ze Starego i Nowego Testamentu zajmują się chrześcijanki różnych wyznań, którym powierzono przygotowanie liturgii. Nabożeństwo ŚDM prowadzą i kazania głoszą kobiety, ale w modlitwie uczestniczą także mężczyźni.

Na 100-lecie, obchodzone 6 marca 1987 roku, liturgię przygotował Międzynarodowy Komitet ŚDMK pod hasłem "Chodźcie, radujmy się!". Logo, opracowane przez artystkę Giselę Harupa, przedstawia dwie akuszerki, o których jest mowa w Księdze Wyjścia (1, 15-19): "Wtedy król egipski rzekł do położnych hebrajskich, z których jedna nazywała się Szifra, a druga Pua, mówiąc: Gdy będziecie przy porodach niewiast hebrajskich, uważajcie, co się rodzi. Jeżeli rodzi się chłopiec, zabijcie go, a jeżeli dziewczynka, niech zostanie przy życiu. Lecz położne bały się Boga i nie czyniły tak, jak im nakazał król egipski, ale pozostawiały chłopców przy życiu." Faraonowi zaś powiedziały: "Kobiety hebrajskie nie są takie jak kobiety egipskie; są one tak żywotne, że rodzą wcześniej, niż przyjdzie do nich położna." Postawa tych dwóch kobiet ma być wzorem do naśladowania dla współczesnych, aby niezależnie od okoliczności, odważnie stawali w obronie życia ludzkiego.

ŚDM w Polsce

W Polsce pierwsze nabożeństwo Światowego Dnia Modlitwy Kobiet odbyło się 4 marca 1927 roku w Kościele Baptystycznym w Łodzi. W 1948 roku takie nabożeństwo miało miejsce w Kościele Metodystycznym w Warszawie, prowadzone przez Amerykankę, panią Hjordis Wickstroem. Po 13 latach przerwy idea Światowego Dnia Modlitwy Kobiet ponownie trafiła do Polski przez Kościół Ewangelicko-Reformowany i Kościół Metodystyczny. W Warszawie ekumeniczne nabożeństwa ŚDM przygotowywała p. Irena Kurzewska (ew. ref.), natomiast w Poznaniu p. Halina Kus (ew. met.).

Od 9 marca 1962 roku regularnie co roku odbywają się w naszym kraju ekumeniczne nabożeństwa Światowego Dnia Modlitwy organizowane przez przedstawicielki Kościołów należących do Polskiej Rady Ekumenicznej i obejmują coraz szersze kręgi wiernych różnych wyznań w wielu miastach.

Od 1992 roku w pracach przygotowawczych i nabożeństwach Światowego Dnia Modlitwy bierze czynny udział również Polski Związek Kobiet Katolickich. Od 2000 roku także Stowarzyszenie Pokoju i Pojednania "Effatha", a od 2001 roku Kościół Greckokatolicki. W ostatnich latach liturgię nabożeństwa ŚDM tłumaczy z języka angielskiego na jęz. polski p. Małgorzata Platajs (od stycznia 2004 roku Dyrektor Generalny Towarzystwa Biblijnego w Polsce).

ŚDM w 2005 roku

W kwietniu 1999 roku na IX Walnym Zgromadzeniu ŚDM w Kapsztadzie, po raz pierwszy w historii tego ruchu, powierzono przygotowanie liturgii kobietom z Polski, pod hasłem "Niech nasza światłość świeci".

W piątek, 4 marca 2005 roku na całym świecie podczas ekumenicznych nabożeństw ŚDM będzie rozbrzmiewało nasze polskie "Szczęść Boże".

Przygotowywanie liturgii dla dorosłych i dla dzieci rozpoczęło się na Ogólnopolskiej Ekumenicznej Konferencji Kobiet ŚDM w Mikołajkach, odbywającej się od 19-22 kwietnia 2002 roku, na której oprócz przedstawicielek polskich Kościołów obecne były: Dyrektor Biura Międzynarodowego Komitetu ŚDM w Nowym Jorku p. Eileen King i przedstawicielka Europy p. Inge-Lise Lollike z Danii. Wówczas wybrano korespondujące z tematem podstawowe teksty biblijne: ze Starego Testamentu - II Księga Królewska 5, 1-15 i z Nowego Testamentu - Ewangelia wg. św. Mateusza 5, 13-16 i 6, 22-23. Ustalono skład zespołów roboczych do poszczególnych zadań - redakcyjnych, plastycznych, muzycznych oraz do opracowania informacji na temat geografii, historii, kultury, sytuacji społeczno-politycznej i wyznaniowej Polski.

W pracach tych brały udział reprezentantki następujących Kościołów: ewangelickich - augsburskiego, metodystycznego, reformowanego, Chrześcijan baptystów oraz prawosławnego, starokatolickiego mariawitów, polskokatolickiego, rzymskokatolickiego i greckokatolickiego.

Pelagia Jaworska (Mariawita 4-6/2004)

Informacje - Folder wydany przez Krajowy Komitet ŚDM, 2004