Pielgrzymki do miejsc świętych

Gazeta Wyborcza prezentuje w części ósmej Przewodnika po najważniejszych sanktuariach Polski i Świata, tym razem między innymi mariawicką katedrę w Płocku.

Dziś Piekary Śląskie, Guadalupe, Płock.

Płock to szczególne miejsce święte. Stanowi centrum duchowe jedynego wyznania niekatolickiego mającego całkiem polski rodowód, mianowicie mariawityzmu. W Płocku ono powstało. Raczej powstały w końcu dawa wyznania: Kościoła Katolickiego Mariawitów i Kościoła Starokatolickiego Mariawitów. Przy czym wbrew nazwom, ten drugi, nie ten pierwszy, jest o wiele bliższy doktrynalnie "rzymskiemu" katolicyzmowi i to on ma dziś swoje miejsce szczególne w tym mieście.

Mariawici - jak sama nazwa wskazuje - czczą szczególnie Matkę Jezusa, upodobali sobie jej ikonę "nieustającej pomocy", bardzo popularną także wśród katolików. Nie jest jednak tak niezwykła, jak tamta indiańska w Guadalupe. Jako jedyny obraz maryjny jest uważana za "acheiropit": ikonę nie ludzką reką uczynioną. A jest niezwykła przez to samo, że ma rodowód aztecki. (..) (Jan Turnau)

Płock - mariawicka Świątynia Miłosierdzia i Miłości

Świątynia Miłosierdzia i Miłości - główne centrum kultu mariawitów, miejsce spoczynku M. Franciszki Kozłowskiej, Fot. EAST NEWS
W panoramie Płocka, tuż nad Wisłą, przykuwa uwagę neogotycka budowla z trzema wieżami i kopułą. To katedra Kościoła Starokatolickiego Mariawitów, zwana przez wyznawców tej wspólnoty Świątynią Miłosierdzia i Miłości. Taką nazwę, w co wierzą mariawici, wybrał sam Jezus Chrystus, objawiając się założycielce mariawityzu, Marii Franciszce Kozłowskiej. Świątynię w Płocku wybudowano dzięki olbrzymiej ofiarności ludu mariawickiego, z inicjatywy Marii Franciszki Kozłwskiej. Projekt katedry wraz z przylegającym do niej klasztorem wykonał ówczesny zwierzchnik Kościoła bp Michał Kowalski, który korzystał z fachowej pomocy duchownych mariawickich mających wykształcenie techniczne. Świątynię i klasztor wzniesiono na posesji przy ul. Dobrzyńskiej 27 (obecenie ul. Kazimierza Wiekiego 27), zakupionej w 1902 r. na potrzeby Zgromadzenia Sióstr Mariawitek. Po trwających około trzy lata pracach budowlanych Świątynię uroczysto konsekrowano 15 sierpnia 1914 r. Kościoł z prężnie funkcjonującym klasztorem stanowił swego rodzaju miasteczko w mieście. Działały w nim liczne instytucje charytatwyne, z których słynęli mariawici i warszataty rzemieślnicze (w tym hafciarnia i piekarnia), które dawały utrzymanie mieszkańcom klasztoru.

E JAK EUCHARYSTIA

Z lotu ptaka widać, że patrząc od ul. Kazimierza Wielkiego, trójnawowa Świątynia wraz z budynkami klasztornymi ma kształt litery F. To dla upamiętnienia założycielki Feliksy M. Franiszki Kozłowskiej, którą mariawici uznają za świątą. Od strony Wisły kompleks posiada kształt litery E jak Eucharystia. W tym inicjale zawiera się istota mariawityzmu, którego wyznawcy określają się mianem czcicieli Przenajświętszego Sakramentu. Życie religijne wiernych koncentruje się na kulcie Eucharystii, wyrażającym się w częstym przyjmowaniu Komunii św. oraz adoracji Najświętszego Sakramentu w celu ubłagania za grzechy osobiste i całego świata. Kult ten jest w Kościele Mariawitów tak silny, że nawet podczas drugiej wojny światowej, mimo zakusów hitlerowców, którzy chcieli przerobić Świątynię na obiekt kulturalny, odprawiano tam nabożeństwa i utrzymywana była adoracja Przenajświętszego Sakramentu. Innym wyróżnikiem mariawityzmu jest kult Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Znajduje on wyraz w nazwie Kościoła. Wyraz "mariawita" pochodzi od słów "Mariae vitam (imitans)", oznaczający "życie Marii (naśladujący)". Zatem dobry mariawita to chrześcijanin, który stara się żyć tak, jak Maryja - w pokorze, skromności, czynieniu dobra, w zapatrzeniu w Jezusa, zgodnie ze słowami Matki Boskiej: "zróbcie wszystko, cokolwiek wam powie". W katedrze znajduje się tylko jeden ołtarz, na którym wystawiony jest w monstrancji Przenajświętszy Sakrament do nieustającej adoracji ubłagania o miłosierdzie dla całego świata. Nad ołtarzem znajduje się tzw. konfesja, quazi baldachim wsparty na czterech filarach. Na niej umieszczona jest tiara papieska i dwa skrzyżowane klucze - symbol najwyższej władzy w Kościele. Dla tych, którzy nie mieli do czynienia z mariawityzmem może być mylące, bowiem Kościoł ten nie uznaje zwierzchnictwa papieża oraz dogmatów o jego niomylnosci i prymacie. W Świątyni płockiej symbolika ta, która w Kościele rzymskokatlickim oznacza prymat Piotra, ma inną wymowę. Kościoł Starokatolicki Mariawitów uważa, że głową chrześcijaństwa jest tylko utajony w Eucharystii Jezus Chrystus.

Po drugiej wojnie światowej w Świątyni przeprowadzono szereg remontów. W 1962r. Ministerstwo Kultury i Sztuki zaliczyło Świątynię i klasztor do zabytków architektonicznych.

Gazeta Wyborcza, 26 czerwca 2008 r
Dodatek - Przewodnik po najważniejszych sanktuariach Polski i Świata, cz. 8
Pielgrzymki do miejsc świątych., s. 13-15


W dalszej części przewodnika dotyczącego płockiej Świątyni - "Wszystko na większą chwałę Bożą" - przedstawiona została geneza mariawityzmu oraz trudne początki działalności Kościoła. W artykule poświęcono także miejsce Założycielce - Marii Franciszce Kozłowskiej. Zamieszczona została również krótka informacja dla zwiedzających.