Informacja o Towarzystwie Biblijnym
W roku 1816 przybył z Londynu do Warszawy przedstawiciel Brytyjskiego i Zagranicznego Towarzystwa Biblijnego, by zainicjować działalność Towarzystwa Biblijnego w Polsce.
Wśród członków-założycieli byli m.in. książę Adam Jerzy Czartoryski, bp Franciszek Malczewski, bp Jan Paweł Woronicz, ks. Stanisław Staszic, Stanisław Kostka Potocki, Julian Ursyn Niemcewicz, ks. Karol Diehl, Samuel Bogumił Linde, Jerzy Samuel Bandkie oraz wiele innych osób z polskiego życia kulturalnego i społecznego. Reprezentowali oni zarówno Kościół rzymskokatolicki, jak i Kościoły ewangelickie. Od tego czasu Towarzystwo Biblijne spełnia na ziemiach polskich swoje zadanie, polegające na tłumaczeniu Pisma Świętego, wydawaniu różnych jego przekładów oraz rozpowszechnianiu go i zachęcaniu do jego czytania w jak najszerszych kręgach polskiego społeczeństwa. W ciągu tych prawie 190 lat dane było instytucji i jej pracownikom przeżywać różne chwile. Niektóre wydarzenia historyczne poważnie utrudniały pracę, która często nie spotykała się też z należytym uznaniem i aprobatą, i to zarówno ze strony środowisk politycznych, jak i kościelnych. Powstanie listopadowe, polityka rusyfikacyjna caratu nie sprzyjały upowszechnianiu Pisma Świętego w języku polskim, a fakt, że Towarzystwa Biblijne, wywodzące się z tradycji protestanckich, wydawały Biblię bez ksiąg deuterokanonicznych i komentarzy utrudniał pracę wśród społeczeństwa w większości katolickiego. Ponadto papieże Leon XII (1824 r.) i Pius VIII (1829 r.) potępili działalność Towarzystwa Biblijnego. Działało więc ono głównie wśród ewangelików, wydając Biblię Gdańską z 1632 r.
Podczas drugiej wojny światowej siedziba Towarzystwa Biblijnego w Warszawie została całkowicie zniszczona. Spośród gruzów ocalał napis, będący do dzisiaj mottem działalności Towarzystwa Biblijnego w Polsce. To słowa Jezusa, zapisane w Ewangelii według św. Mateusza 24,35: "Niebo i ziemia przeminą, ale Moje słowa nie przeminą". Po wojnie Towarzystwo Biblijne wznowiło swoją działalność w odbudowanej własnymi siłami kamienicy przy ul. Nowy Świat 40 w 1946 roku. Koniec wojny nie stanowił jednak kresu dla trudności, nękających placówkę Towarzystwa w Polsce. Jego działalność nie była zalegalizowana, a władze stale groziły likwidacją placówki. Jako Brytyjskie i Zagraniczne Towarzystwo Biblijne było bowiem postrzegane jako imperialistyczna placówka. Nazwa ta, pochodząca z czasów zakładania Towarzystwa, przetrwała do lat dziewięćdziesiątych XX w. Kiedy w roku 1990 Towarzystwo zostało zalegalizowane, zmieniono jego nazwę na Towarzystwo Biblijne w Polsce, powołano Komitet Krajowy Towarzystwa, jego organ naczelny, w którym zasiedli przedstawiciele jedenastu Kościołów (Rzymskokatolickiego, Prawosławnego, Ewangelicko-Augsburskiego, Ewangelicko-Reformowanego, Ewangelicko-Metodystycznego, Polskokatolickiego, Starokatolickiego Mariawitów, Chrześcijan Baptystów, Adwentystów Dnia Siódmego, Zielonoświątkowego i Zborów Chrystusowych). To sprawiło, że po dziś dzień Towarzystwo Biblijne jest najszerszym gremium ekumenicznym w naszym kraju.
W historii Towarzystwa Biblijnego ważne miejsce znajduje działalność przekładowa. Hr. Karol Węgierski przetłumaczył w Anglii na język polski Nowy Testament, wydrukowany w Londynie w 1876 r. Kolejny przekład to przekład ekumeniczny, bowiem mają w nim swój udział zarówno katolicy (prof. J. Przyborowski i J. Papłoński), jak i ewangelicy (ks. Gustaw Manitius, ks. August Diehl, literat Ludwik Jenike). Dokonany przez nich przekład Nowego Testamentu ukazał się w Warszawie w 1881 r. i polscy ewangelicy posługiwali się nim do czasu wydania w roku 1975 Biblii Warszawskiej. Dzisiaj posługuje się tym przekładem większość wiernych Kościołów mniejszościowych w Polsce.
W 1978 roku ukazał się Nowy Testament z kolorowymi ilustracjami (przekład z 1975 r.) W 1991 roku ukazało się nowe tłumaczenie Nowego Testamentu na język współczesny. Od roku 1992, czyli od chwili rozpoczęcia prac nad ekumenicznym przekładem Pisma Świętego, w Międzywyznaniowym Zespole Tłumaczy pracują przedstawiciele Kościołów, zrzeszonych w Komitecie Krajowym Towarzystwa. Tłumacze Starego Testamentu posługują się tekstem hebrajskim (Biblia Hebraica Stuttgartensia), Nowego Testamentu zaś - Nowym Testamentem w języku greckim (Novum Testamentum Graece, Nestle Aland). Z tłumaczami współpracują poloniści z Uniwersytetu Warszawskiego. Wszystkie teksty biblijne nowego przekładu otrzymują też do oceny i aprobaty zwierzchnicy Kościołów.
W roku 1997 ukazały się Ewangelia według św. Mateusza i Ewangelia według św. Marka w przekładzie ekumenicznym. Na XXII Europejskie Spotkanie Młodych w Warszawie na przełomie roku 1999 i 2000 została w przekładzie ekumenicznym wydana (w wersji siedmiojęzycznej) Ewangelia według św. Łukasza, a na XV Światowy Dzień Młodzieży w Rzymie w sierpniu 2000r. wydano ekumeniczny przekład Ewangelii według św. Marka w pięciu językach. W wydaniach wielojęzycznych znalazł się oczywiście przekład w języku polskim. We wrześniu 2001 r. zostało wydane ekumeniczne tłumaczenie Nowego Testamentu i Psalmów, na pierwszej stronie tego wydania - pod słowami "A Słowo ciałem się stało i zamieszkało wśród nas (J 1,14) Na owocną lekturę tej księgi błogosławią:" - Zwierzchnicy jedenastu Kościołów publicznie złożyli swoje podpisy (wśród nich Biskup Naczelny naszego Kościoła Zdzisław M. Włodzimierz Jaworski - przyp. red.).
Praca nad tym wydaniem trwała sześć lat. Udział tłumaczy tylu wyznań w przekładzie Pisma Świętego oraz akceptacja dla tego tłumaczenia, wyrażona przez Zwierzchników jedenastu Kościołów, są wyjątkiem w skali europejskiej i światowej. Wydanie pierwszego ekumenicznego przekładu Nowego Testamentu i Psalmów jest wielkim historycznym wydarzeniem ekumenicznym, teologicznym i kościelnym. Jest to również ważne wydarzenie lingwistyczne i kulturowe.
Na wydanie ekumenicznego przekładu całego Pisma Świętego w języku polskim trzeba jednak jeszcze poczekać. Prace nad tą najważniejszą Księgą dla wszystkich chrześcijan trwają. Przekład ekumeniczny całego Pisma Świętego, zaakceptowany i czytany przez wszystkich chrześcijan w naszym kraju, będzie kolejnym dziełem, które łączy w imię Chrystusa i jest widzialnym dowodem na to, że "nie ma już Żyda ani Greka, nie ma niewolnika ani wolnego, nie ma mężczyzny ani kobiety. Wszyscy bowiem stanowicie jedność w Chrystusie Jezusie" (Ga 3,28).
Towarzystwo Biblijne, z myślą o wszystkich miłośnikach Słowa Bożego wydaje również teksty Pisma Świętego na kasetach audio, na płytach CD, w biblijnych programach komputerowych. Dużym powodzeniem cieszyły się historie biblijne w wersji filmowej na kasetach wideo. Z biblijnej literatury pomocniczej rozpowszechniamy atlasy biblijne, konkordancje i słowniki. Nowością jest wydany przed kilkoma miesiącami podręcznik do języka hebrajskiego Wstęp do hebrajszczyzny biblijnej.
Świadome niewielkich możliwości finansowych wielu osób, Towarzystwo Biblijne stara się im ułatwiać dostęp do Pisma Świętego. Prowadzi akcje bezpłatnego rozpowszechniania Pisma Świętego w domach dziecka, na oddziałach dziecięcych w szpitalach, w więzieniach. Współpracując z duszpasterzami tych placówek wiemy, jak bardzo takie inicjatywy są potrzebne. Korzystne rabaty również ułatwiają zakup Biblii różnym grupom osób zainteresowanych Pismem Świętym, mających jednak niewielkie możliwości finansowe.
W ramach swojej działalności Towarzystwo Biblijne od 1993 roku organizuje Ekumeniczne Dni Biblijne. Ich celem jest przypomnienie jak najszerszym kręgom naszego społeczeństwa znaczenia Słowa Bożego w życiu każdego człowieka. Organizowane w tych dniach nabożeństwa, konferencje, sesje naukowe, spotkania parafialne ukazują wartość Biblii zarówno pod względem religijnym, jak i kulturowym. Z roku na rok Ekumeniczne Dni Biblijne odbywają się w maju w coraz większej ilości parafii i coraz bardziej ekumenicznym gronie. Obok styczniowych dni Modlitw o Jedność Chrześcijan wpisały się one już na stałe do kalendarza ekumenicznych spotkań w naszym kraju.
Aby powyższe mogło zaistnieć, zawsze były i są potrzebne ręce, rozum, a przede wszystkim serce. A także wiara, nadzieja i miłość. "Bóg bowiem jest tym, który sprawia, że pragniecie i działacie według Jego upodobania." (Flp 2,13) Dlatego, mimo licznych problemów i trudności, Towarzystwo Biblijne w Polsce spełnia swoje posłannictwo ufając, że nic nie dzieje się bez woli Opatrzności. Działalność Towarzystwa Biblijnego cechuje poszanowanie różnorodności wyznaniowej, ale przede wszystkim podkreślane jest to, co wspólne. A wspólne dla wszystkich chrześcijan jest właśnie Słowo Boże, przekazywane w Biblii, Piśmie Świętym. Towarzystwo Biblijne i jego pracownicy potrzebują modlitw przyczynnych, dlatego prosimy wszystkich słowami z 1 Listu do Tesaloniczan 5,25: "Bracia, módlcie się również za nas"!
Małgorzata Platajs (Mariawita 4-6/2004)
Autorka jest dyrektorem Towarzystwa Biblijnego w Polsce
Towarzystwo Biblijne w Polsce
00-626 Warszawa, ul. Marszałkowska 15A
tel. (022) 875-96-62
e-mail: tb@tb.org.pl
