Katedra Mariawicka w Płocku

Katedra mariawicka - Świątynia Miłosierdzia i Miłości w Płocku została wybudowana z inicjatywy Marii Franciszki Kozłowskiej w latach 1911-1914. Projekt katedry wraz z klasztorem wykonał ówczesny zwierzchnik Kościoła biskup M. Michał Kowalski, który korzystał z fachowej pomocy duchownych mariawickich posiadających wiedzę techniczną (inżynierską): brata Feliksa M. Mateusza Szymanowskiego i późniejszego biskupa Wacława M. Bartłomieja Przysieckiego.


Świątynię i klasztor wzniesiono na posesji przy ul. Dobrzyńskiej 27 (obecnie ul. Kazimierza Wielkiego 27) zakupionej przez Marię Franciszkę Kozłowską w 1902 roku na potrzeby Zgromadzenia Sióstr Mariawitek. Istniejący tam dworek - siedziba Zgromadzenia - częściowo został włączony w nowy kompleks budynków.Poświęcenie fundamentów kościoła katedralnego w Płocku, 27 maja 1911 r.

27 maja 1911 roku odbyło się poświęcenie fundamentów pod budowę Świątyni. Budową kierował bp Jan M. Michał Kowalski przy pomocy duchownych mariawickich posiadających wykształcenie politechniczne: Klemensa M. Filipa Feldmana, Wacława M. Bartłomieja Przysieckiego, Feliksa M. Mateusza Korwin-Szymanowskiego (jako pierwsi zostali oni, wraz z trzema innymi diakonami, wyświęceni na kapłanów w nowo zbudowanej świątyni). Wszystkie szczegóły budowy uzgadniano z Marią Franciszką Kozłowską. Przy klasztorze, na polecenie M. Franciszki, urządzono ogrody: warzywny i kwiatowy.

Fundusze czerpano z dobrowolnych ofiar kapłanów, sióstr i ludu mariawickiego. Św. Maria Franciszka przestrzegała z całą skrupulatnością, by na budowę świątyni nie wpłynął ani jeden grosz nieuczciwie zdobyty. Przez cały czas budowy wszyscy mariawici spieszyli z pomocą, zgłaszając się do społecznej pracy przez wiele dni a nawet tygodni. W ten sposób katedra stała się własnością całego ludu mariawickiego.

Budowę ukończono latem 1914 roku, a 15 sierpnia tegoż roku odbyło się uroczyste jej poświęcenie. Konsekracji dokonał bp M. Michał Kowalski w asyście biskupów i licznie zgromadzonych kapłanów mariawickich w obecności wielotysięcznej rzeszy wiernych z całego kraju.

Katedra mariawicka w Płocku, początkowo nosząca nazwę - p.w. "Nieustającej Adoracji Ubłagania", od 15 sierpnia 1918 roku nazywa się "Świątynią Miłosierdzia i Miłości" - w myśl słów, które tego dnia podczas porannej Mszy św. usłyszała w duszy św. Maria Franciszka - "Sam Pan Jezus poświęcił ją słowem Swoim mówiąc: To jest Świątynia Miłosierdzia i Miłości. (...) Obiecał wysłuchać wszystkich naszych modlitw i próśb, o ile będą zgodne z Wolą Bożą" (Dz. M. str. 80).

Cały obiekt wybudowany jest w stylu neogotyckim. Świątynia jest trójnawową bazyliką zbudowaną na planie prostokąta z wyższą nawą środkową. Fronton katedry wieńczą trzy wieże, a od drugiej strony zamyka kopuła, na której umieszczona jest monstrancja z adorującymi aniołami. Wokół kopuły umieszczony jest napis: Adorujmy Chrystusa Króla panującego nad narodami. Z lotu ptaka widać, że całość (świątynia wraz z budynkami klasztornymi) posiada kształt litery F skierowanej od ulicy i litery E od strony Wisły.

W katedrze znajduje się tylko jeden ołtarz, na którym wystawiony jest w monstrancji Przenajświętszy Sakrament do nieustającej adoracji ubłagania o Miłosierdzie dla całego świata. Nad ołtarzem znajduje się konfesja, wsparta na czterech filarach. Wysoko na konfesji Świątynia Miłosierdzia i miłości w Płocku umieszczona jest tiara papieska i dwa skrzyżowane klucze - symbol najwyższej władzy. Kościół Starokatolicki Mariawitów nie uznaje dogmatów o nieomylności i prymacie papieża, dlatego władzę w Kościele i jej symbole oddaje Utajonemu w Eucharystii Panu Jezusowi Chrystusowi.

Prezbiterium zwieńczone jest czteroboczną kopułą z licznymi gotyckimi świetlikami, dającymi naturalne światło na konfesję i całe prezbiterium. Piętro świątyni zabudowane jest trójdzielnym chórem, w którego części centralnej znajdują się jedenastogłosowe organy wybudowane w 1970 roku, z inicjatywy ówczesnego Biskupa Naczelnego - M. Innocentego Gołębiowskiego. Organy wykonała firma p. Kamińskiego z Warszawy. Liczne stiuki stanowią ozdobę dyskretnego wystroju wnętrza. Nawy boczne oświetlone są ostrołukowymi oknami. Ławy kościelne, drzwi i podłoga klepkowa wykonane są z drewna dębowego. Wnętrze utrzymane jest w kolorach: białym, kości słoniowej i złotym.

W pomieszczeniu klasztornym, w którym mieszkała św.Izba Pamięci - Celka Mateczki Maria Franciszka Kozłowska urządzona jest Izba Pamięci, tzw. Celka Mateczki, w której zgromadzone są pamiątki związane z Jej osobą. W podziemiach świątyni znajdują się groby: św. Marii Franciszki, bpa M. Jakuba Próchniewskiego, bpa M. Filipa Feldmana, bpa M. Bartłomieja Przysieckiego oraz tablica upamiętniająca abpa M. Michała Kowalskiego, zamęczonego w hitlerowskim obozie koncentracyjnym w Dachau.

W latach dwudziestych na wieżach Świątyni zamontowano zegar i dzwony, które co godzinę wygrywały melodie pieśni eucharystycznych. Po II wojnie światowej, w 1947 roku, dzwony zostały zdjęte, gdyż ich ciężar mógłby spowodować zawalenie się wieży.

W okresie niemieckiej okupacji podczas II wojny światowej Świątynia cały czas była czynna, odprawiano Mszę Św. i utrzymywana była całodzienna adoracja Przenajświętszego Sakramentu. Nie uległa dewastacji, chociaż Niemcy trzykrotnie próbowali odebrać klucze, bo zamierzali przerobić kościół na salę teatralną. Po wojnie, około 1950 roku zmieniono pokrycie dachu Świątyni - zdjęto dachówkę a założono blachę. Później pomalowano katedrę wewnątrz.

W 1962 roku Ministerstwo Kultury i Sztuki zaliczyło świątynię i klasztor do zabytków architektonicznych.

W latach 1966-1968 przeprowadzony był remont, w ramach którego wyremontowano wieże i kopułę, pokryto dach blachą cynkową, pomalowano wnętrze, odnowiono konfesję zawierającą wiele elementów pozłacanych, założono instalację radiofoniczną itp.

W latach 1992 i 1993 prowadzono prace remontowe na dachu świątyni i wieżach oraz pomalowano świątynię w środku i na zewnątrz. Niesolidne wykonanie tych prac spowodowało w krótkim czasie konieczność podjęcia ponownie generalnego remontu.. Ostatnie, bardzo rozległe prace remontowe (m.in. osuszanie fundamentów klasztornych, wymiana pokrycia dachu Świątyni na blachę miedzianą, wymiana pokrycia na wieżach na blachę cynkowo-tytanową, renowacja krzyży umieszczonych na wieżach) miały miejsce latem 2002 roku (więcej informacji o remontach w "Mariawicie" 4-9/2002).

W roku 2003, w okresie letnim, kontynuowany jest remont wież i wymiana pokrycia dachowego. Podjęte zostały też inne niezbędne prace remontowe. W związku z wysokimi kosztami prowadzonych prac, które służą zabezpieczeniu wspólnego mariawickiego dobra, jakim jest Świątynia Miłosierdzia i Miłości w Płocku, Biskup Naczelny M. Włodzimierz Jaworski zwrócił się z prośbą do wszystkich wyznawców o wsparcie finansowe.

Ofiary na remont świątyni można wpłacać na konto: Kościół Starokatolicki Mariawitów - Płock, PKO BP I Oddział Płock 58 1020 3974 0000 5102 0098 0557, lub przekazem pocztowym na adres: 09-400 Płock, ul. Kazimierza Wielkiego 27.

Od 15 sierpnia 1914 roku w rocznicę poświęcenia Świątyni przybywają co roku do Płocka pielgrzymki z wszystkich parafii mariawickich. W Świątyni płockiej odbywają się zazwyczaj uroczystości konsekracyjne biskupów i inne uroczystości ogólnokościelne.

Uroczyście obchodzono 100. rocznicę Objawienia Dzieła Wielkiego Miłosierdzia (2 sierpnia 1893 r.). W dniu 1 sierpnia 1993 roku odbyło się w świątyni w Płocku koncelebrowane nabożeństwo, w którym uczestniczyli duchowni mariawiccy, przedstawiciele Kościołów należących do Polskiej Rady Ekumenicznej oraz Kościoła Rzymskokatolickiego a także biskupi starokatoliccy z Holandii i Stanów Zjednoczonych. Po nabożeństwie odbyła się w ogrodzie okolicznościowa akademia. Na uroczystości licznie przybyli wierni z wszystkich parafii mariawickich w Polsce oraz duża grupa mariawitów, wraz z biskupem, z Paryża.

15 sierpnia 2000 roku w katedrze mariawickiej w Płocku odbyła się centralna uroczystość Kościoła Starokatolickiego Mariawitów w roku Wielkiego Jubileuszu 2000-lecia przyjścia Zbawiciela na ziemię. Wśród zaproszonych gości obecni byli, m.in.: Metropolita Sawa - Prawosławny Metropolita Warszawski i całej Polski, bp Stanisław Wielgus - Ordynariusz Rzymskokatolickiej Diecezji w Płocku, bp M. Andrzej Le Bec - biskup mariawicki z Francji, przedstawiciel Prezydenta Rzeczpospolitej Polski oraz reprezentanci władz lokalnych.

Od 1997 roku w czerwcu organizowane są pielgrzymki dzieci pierwszokomunijnych. 2 maja 2003 roku miał miejsce pierwszy zjazd maturzystów. 11 maja 2003 roku w pierwszej pielgrzymce do świątyni w Płocku przybyli członkowie straży pożarnych i pracownicy służb mundurowych.

W roku 2006 odbyła się centralna uroczystość związana ze stuleciem istnienia Kościoła Starokatolickiego Mariawitów.